Zweigelt, de druif met een behoorlijk duister verleden!

De Zwiegelt is de belangrijkste en meest bekende blauwe druif van Oostenrijk. Zweigelt is een rode druivenras ontwikkeld door Dr. Fredrich ‘Fritz’ Zweigelt in de vroege jaren 1920, terwijl hij les gaf aan het Instituut voor wijnbouw in Klosterneuburg in Oostenrijk. Het is een kruising van de Blaufränkisch en de St. Laurent.

Uit meer dan 10.000 klonen is er 1 kloon uitgekomen en dat werd de Zweigelt druif. Het doel van deze kloon was om een druivenras van rode wijn te produceren dat beter bestand is tegen ziekten van de wijnstok en ook in staat is om hogere oogstopbrengsten te produceren. Aangezien de grond daar veel kalk en leem bevat, zijn zij opzoek gegaan naar een druif die het op dat grondsoort goed doet. Oostenrijk moest meer op de (wijn)kaart gezet worden.

Uiteindelijk heeft het ruim 15 jaar geduurd totdat zij erachter waren dat deze kloon een perfecte was. De Zweigelt is niet gevoelig voor vorst en rijpt over het algemeen vrij vroeg, waardoor het goed geschikt is voor vroege voorjaarsvorst in Oostenrijk. Je kan met deze druif heerlijke fruitige zachte wijnen maken, maar ook krachtige houtgelagerde wijnen. De Zweigelt wijnen kan je vergelijken met jonge Italiaanse Barberas tot kruidige Franse Côte-du-Rhônes.

Fritz Zweigelt

Friedrich ‘Fritz’ Zweigelt werd in 1888 in Hitzendorf bij Graz geboren. Hij werd daar opgeleid en ontving in 1911 een doctoraat in de natuurwetenschappen aan de Universiteit van Graz. Het jaar daarop begon hij te werken bij het Federaal Instituut voor Wijnbouw en Pomologie in Klosterneuburg, Oostenrijk en werd in 1938 directeur. Zijn fortuin was nauw verbonden met dat van de nazi’s in Oostenrijk en zijn carrière eindigde in 1945. Na de Tweede Wereldoorlog kregen zijn eerdere Nazi-veroordelingen en activiteiten enige publieke aandacht. Hij publiceerde een autobiografie het jaar voordat hij stierf in 1964 in Graz.

In bepaalde regio’s krijgt de Zweigelt met een andere benaming te maken. Dit heeft alles te maken met het vroegere lidmaatschap van Fritz Zweigelt bij de nazi-partij. Velen wijnboeren weigeren de naam Zweigelt op hun etiket te vermelden en geven er een eigen naam aan. Vorig jaar heeft een groep kunstenaars in Oostenrijk een campagne gelanceerd om de naam Zweigelt een tweede keer te hernoemen, nadat deze druif al een keer eerder was omgedoopt. (toen tot Rotburger) Het Oostenrijkse wijnpromotie orgaan Österreich Wein Marketing heeft gezegd open te staan voor dit debat en een naamswijziging. Wellicht dat het in de nabije toekomst nog tot stand gaat komen.

In het verleden hebben de namen van andere Duitstalige wijnen ook al tot controverses geleid. Een witte druif genaamd “Dr. Wagnerrebe”, vernoemd naar een nazi-politicus, werd na de Tweede Wereldoorlog direct hernoemd. In Duitsland wordt het nu “Scheurebe” genoemd naar de maker Georg Scheu. In Oostenrijk wordt het verkocht onder de naam “Sämling 88”. 88 verwijst naar het serienummer van de zaailing die Scheu heeft gekozen voor het ras. Dit heeft voor sommigen echter nog meer verontwaardiging veroorzaakt. Want 88 is een code die door veel neo-nazi’s wordt gebruikt voor ‘Heil Hitler’, die als zodanig is geschreven omdat H de achtste letter van het alfabet is.